Wykres Kartogram – wizualizacja na mapie w Excel

Wizualizacja danych przy pomocy map zyskuje coraz większą popularność. Wydaje się to być logicznym kierunkiem. Wykresy oparte na mapach, w czytelny i przyswajalny dla odbiorcy sposób prezentują płaskie dane powiązane z jednostkami geograficznymi. A takich, z roku na rok, gromadzimy coraz więcej. Coraz większa także jest potrzeba ich obróbki i analizy.

Excel, wychodząc naprzeciw temu zapotrzebowaniu, od kilku lat rozwija narzędzia pozwalające wykonywać wizualizacje geograficzne. W wydaniu z 2013 roku premierę miał dodatek o nazwie „Power Map”. W późniejszych wersjach został on fabrycznie wbudowany w Excela i pod zmienioną nazwą – „Mapy 3D” – funkcjonuje obecnie. Moim zdaniem, narzędzie to proponuje ciekawe rozwiązania, aczkolwiek jest mało wydajne i dość toporne w obsłudze.

Alternatywnym sposobem na prezentację danych geograficznych w aplikacji Excel jest zupełnie nowy rodzaj wykresów – kartogram. Narzędzie jest banalne w obsłudze i pozwala na dynamiczną pracę z danymi oraz ich szybką analizę. Sama zasada działania jest bardzo podobna jak w standardowych wykresach. Różnica polega na tym, że tutaj wyniki zamiast przy pomocy linii czy kolumn, prezentowane są na odpowiednich mapach.

Wykres typu Kartogram – wizualizacja danych na mapie w Excel

Kartogram jest dostępny na karcie „Wstawianie” w grupie „Wykresy” pod ikoną globusa:

Kilka ważnych informacji dotyczących kartogramu, o których nie wspomniałem wcześniej:

• narzędzie dostępne w Excelu 2016 i nowszych;
• umożliwia prezentowanie danych wg kategorii i wartości;
• na jednym wykresie przedstawiamy jedną serię danych.

W jednym z ostatnich wpisów opisywałem nowe typy danych dostępne w Excel . Wspominałem tam o możliwości zaczytywania danych geograficznych bezpośrednio do Excela bez ich ręcznego wyszukiwania w sieci. W tym wpisie zademonstruję jak połączyć dwie funkcjonalności – pobieranie danych geograficznych oraz ich prezentację na kartogramie.

Mapa Kartogram dla krajów

W pierwszym wariancie zaprezentuję możliwości kartogramu na przykładzie krajów europejskich. Do arkusza wklejamy listę państw, które chcemy przeanalizować. Zaznaczamy je i z karty „Dane” wybieramy typ „Geografia”. Jeśli zawartość wiersza zostanie poprawnie rozpoznana to nazwa kraju automatycznie zmieni się na angielską, z ikoną mapy po lewej stronie. Przy problematycznych nazwach należy się wspomóc wyszukiwarką dostępną w prawej części okna arkusza. Geograficzny typ danych umożliwia zaczytywanie wielu różnych wskaźników. Na potrzeby tego wpisu wybrałem „Powierzchnię”. Wartości dla pierwszego kraju zaczytałem formułą =A2.Area, którą przeciągnąłem na kolejne wiersze.

Dane mamy przygotowane. Pora na wstawienie kartogramu. Zaznaczamy nasz obszar danych i z kraty „Wstawianie” dodajemy wykres typu „Kartogram”. Wstawiona została mapa świata, ma której widzimy zakolorowaną część krajów europejskich.

Aby poprawić czytelność wizualizacji klikamy w mapę i skrótem Ctrl + 1 przechodzimy do menu bocznego pod nazwą „Formatowanie serii danych”. W opcjach serii zmieniamy obszar mapy na „Tylko regiony z danymi”. Teraz widzimy tylko obszar obejmujący Europę. Dodatkowe opcje umożliwiają m. in. zmianę kolorów, dodanie / usunięcie legendy, edycję tytułu wykresu. Zasada jest bardzo podobna jak przy standardowych wykresach.

Mapa Kartogram dla województw

Zaczynamy identycznie jak w poprzednim punkcie z tą różnicą, że dodajemy 2 kolumny z nazwami województw. W dalszej części wyjaśnię powód tego zabiegu. Pierwszą kolumnę oznaczamy geograficznym typem danych. Tym razem Excel zadziałał bezbłędnie i rozpoznał wszystkie lokalizacje zmieniając ich nazwy na angielskie. Nawiasem mówią to mam nadzieję, że geograficzny typ danych zostanie dopracowany i automat nie będzie zmieniał nazw na angielskie. Pracowanie na nich jest dość irytujące.
Dla województw wizualizować będziemy ich populacje. Do tego celu w komórce C2 wstawiamy funkcję =A2.Population i przeciągamy ją do samego dołu. Widać, że wszystkie wartości zostały zaczytane.

Niestety, wykres typu kartogram, nie jest w stanie rozpoznać angielskich nazw, które wskoczyły w miejsce polskich w pierwszej kolumnie. To spora niekonsekwencja ze strony Microsoftu. Oby zostało to ujednolicone. Z tego powodu w 2 kolumnie dodaliśmy drugi raz nazwy województw. Bez nich nie bylibyśmy w stanie zbudować kartogramu. Dodatkowo pomogą nam w rozszyfrowaniu części angielskich odpowiedników z kolumny 1.
Zaznaczamy zawartość kolumn B i C i z karty „Wstawianie” wybieramy kartogram. W tym przypadku widzimy od razu sam obszar Polski i nie musimy tego doprecyzowywać w opcjach. Dla urozmaicenia możemy dodać etykiety danych pokazujące wartości dla każdego województwa.

Mapa Kartogram dla własnych regionów

Na kartogramie oprócz wartości liczbowych możemy prezentować także kategorie. Opcja jest przydatna gdy jakiś obszar chcemy podzielić i przedstawić wg określonych regionów. Przykładowo chcielibyśmy podzielić Polskę na 3 regiony A, B i C. W tym celu do nazw województw przypisujemy odpowiedni znak regionu. Następnie zaznaczmy dane i wstawiamy kartogram.

Jeśli województwa okażą się zbyt ogólnym podziałem dla naszych regionów to możemy zastosować analogiczny podział tylko dla mniejszych jednostek – powiatów. Niestety silnik map Bing obsługujący kartogramy nie rozpoznaje nazw wszystkich powiatów. Częściowo wynika to z tego, że niektóre polskie powiaty mają identyczne nazwy.

Kartogram umożliwia zejście do jeszcze węższych jednostek niż powiaty. Z jego pomocą przeanalizujemy jednostki geograficzne odpowiadające kodom pocztowym.

Podsumowanie

Nowy typ wykresów w postaci kartogramu umożliwił łatwe prezentowanie danych (np. sprzedażowych czy statystycznych) w odniesieniu do jednostek geograficznych wizualizowanych na mapach. Szczególnie interesująco wygląda to w połączeniu z nowym, geograficznym typem danych (kliknij, aby dowiedzieć się więcej na ten temat). Szeroki wachlarz możliwości jakie oferuje kartogram na pewno skłoni sporą ilość użytkowników Excela do korzystania z tego narzędzia. Tym bardziej, że coraz więcej analiz jest prowadzonych w oparciu o dane przedstawione na mapach. Kolejną zaletą kartogramu jest prostota jego obsługi – działa analogicznie jak standardowe wykresy Excel. Niestety kartogramy, jak każda nowa funkcjonalność, wymaga jeszcze dopracowania i kilku poprawek. Oby niedoróbki zostały rozwiązane nie później niż z kolejną wersją Excela.